Nipponlink

Tìm hiểu về “nghỉ phép có lương” tại Nhật Bản!

Từ ngày 1 tháng 4 năm 2019, việc nghỉ phép có lương sẽ được áp dụng như một nghĩa vụ bắt buộc theo quy định của pháp luật, người làm việc chính thức phải được nghỉ ít nhất 5 ngày nghỉ có lương, nếu vi phạm công ty sẽ bị phạt dưới 30 man cho mỗi trường hợp vi phạm. Theo luật mới thì các bạn làm Baito có thời gian làm trên 6 tháng và mỗi tuần từ 5 buổi trở lên cũng thuộc đối tượng được áp dụng. Cùng Nipponlink Việt Nam tìm hiểu rõ hơn về quy định mới này nhé.

Quy dinh nghi phep nam

Nghỉ phép có lương được “nghĩa vụ hoá” như thế nào? 

   Theo Bộ Y Tế, Lao Động và Phúc Lợi Nhật bản thì tỷ lệ sử dụng ngày nghỉ có lương năm 2018 là 51.1%, các công ty lớn hơn thì có tỉ lệ cao hơn, còn các công ty nhỏ hơn thì có tỷ lệ sử dụng nghỉ phép có lương tương đối thấp. Ngoài ra, theo bảng khảo sát về tỷ lệ sử dụng nghỉ phép có lương của Expedia trên 11,144 người trên 18 tuổi có việc làm ở 19 quốc gia khác nhau, theo kết quả của bảng khảo sát thì Nhật Bản là nước có tỷ lệ người lao động sử dụng ngày nghỉ phép có lương thấp nhất trong số 19 nước được khảo sát năm 2018. Điều đó làm giảm sự thiện cảm đối với môi trường làm việc tại Nhật Bản. Để cải thiện tình hình trên thì Nhật Bản bắt đầu tiến hành việc “nghĩa vụ hoá” việc nghỉ phép có lương vào đầu tháng 4 năm 2019.

   Theo luật Lao động hiện hành của Nhật Bản thì việc được nghỉ phép có lương là một quyền cơ bản đối với người lao động. Trong trường hợp nhân viên chính thức, khi vào làm trên 6 tháng và tỷ lệ đi làm trên 80% thì đã có 10 ngày nghỉ có lương. Tuy nhiên, phải do người lao động tự nói với người sử dụng lao động (công ty hay cấp trên). Theo khảo sát của Expedia thì đó cũng là nguyên nhân chính khiến cho việc nhân viên tự xin ngày nghỉ phép có lương của nhân viên trở nên khó khăn hơn, vì chính họ phải tự mở lời xin nghỉ.

   Nhưng theo luật mới, Theo luật mới bắt buộc người sử dụng lao động phải hỏi trực tiếp người lao động, sau khi người lao động trả lời thì bên sử dụng lao động sẽ xem xét lại sau đó đưa lịch nghỉ chính thức. Do đó, khi luật mới được áp dụng, thì sẽ khiến cho bên người lao động dễ dàng sử dụng ngày nghỉ có lương của mình hơn. Việc được nghỉ phép có lương được thực hiện như một nghĩa vụ bắt buộc, nếu không thực hiện thì từ phía người sử dụng lao động sẽ bị phạt tiền dưới 30 man cho mỗi trường hợp. 

Đối tượng được áp dụng

   Đối tượng được áp dụng: không phân biệt ngành nghề, nhân viên chính thức hay làm thêm. Mọi công ty, người tuyển dụng lao động điều phải thực hiện nghĩa vụ này cho người lao động.

Nhân viên chính thức

   Điều kiện để được áp dụng đối với của nhân viên chính thức là làm việc trên 6 tháng, và tỉ lệ đi làm trong 6 tháng đó trên 80%.

   Về cơ bản, luật mới sẽ không khác so với luật cũ, tuy nhiên việc cho người lao động nghỉ phép có lương sẽ là nghĩa vụ của người sử dụng lao động. Theo luật mới người sử dụng lao động bắt buộc phải cho người lao động tối thiểu 5 ngày nghỉ phép có lương trong 1 năm.

   Như đã nói ở trên, tuy luật hiện hành người lao động có quyền xin nghỉ phép có lương 10 ngày sau khi vào làm hơn 6 tháng, nhưng phải do người lao động tự mở lời. Với đặc điểm văn hoá của các công ty Nhật, cũng như tình hình lao động của mỗi công ty mà việc mở lời để xin phép nghỉ có lương có thể càng trở nên khó khăn hơn. Do đó có khá nhiều người không lấy được ngày nghỉ, hay số ngày nghỉ lấy quá ít. Ngay khi luật mới có hiệu lực thì bên mở lời đầu tiên sẽ là người sử dụng lao động, điều đó có lợi hơn cho người lao động.

Dưới đây là giải thích sơ lược lại cách tính số ngày nghỉ phép có lương:

Ví dụ: Đối với nhân viên chính thức thời điểm sau 6 tháng làm việc sẽ có 10 ngày nghỉ phép, sau1 năm 6 tháng sẽ có thêm 11 ngày nghỉ phép…

   Trường hợp người lao động bắt đầu làm việc được 1 năm rưỡi: Số ngày nghỉ phát sinh năm đầu tiên là 10 ngày, số ngày nghỉ phát sinh năm tiếp theo là 11 ngày, tổng là 21 ngày. Vì số ngày nghỉ phép sẽ hết hạn sau 2 năm kể từ thời điểm phát sinh, do đó tổng số ngày nghỉ phép sẽ bằng tổng số ngày nghỉ được phát sinh trong vòng 2 năm trở lại. Ngoài ra, dù số ngày nghỉ tăng dần theo năm làm việc, tuy nhiên số ngày nghỉ phép tối đa phát sinh trong 1 năm không quá 20 ngày. Tức là nghỉ phép 1 lần được tối đa là 2 năm, tương đương 40 ngày nghỉ phép.

Nhân viên baito

   Trong trường hợp nhân viên baito làm 1 tuần từ 5 ngày trở lên, thì cách tính số ngày nghỉ phép có lương gần giống như nhân viên chính thức. Ví dụ: bạn làm 1 tuần 4 tiếng, 5 buổi 1 tuần, sau khi bạn làm trên 6 tháng, bạn sẽ được 10 ngày (mỗi ngày 4 tiếng) nghỉ có lương trong 1 năm. Hiện tại có ít các công ty cho nhân viên baito nghỉ như thế, tuy nhiên ngay sau khi luật mới được áp dụng, họ bắt buộc phải cho bạn nghỉ từ 5 ngày trở lên trong năm nếu không muốn bị phạt dưới 30 man cho mỗi trường hợp.

   Trong trường hợp bạn làm từ 4 buổi 1 tuần trở xuống, số ngày nghỉ phép có lương được tính theo bên dưới. Ngoài ra, đối tượng áp dụng luật mới này là người có từ 10 ngày nghỉ phép có lương trở lên trong năm đó (không tính số ngày cộng dồn). Do đó, những bạn làm tuần 3 buổi từ 5.5 năm, hay tuần 4 buổi từ 3.5 năm sẽ thuộc đối tượng áp dụng của luật mới.

Tóm tắt

   Chính phủ Nhật đang cố gắng để cải thiện tình trạng lao động mang tiếng là “taihen” (khắc nghiệt) bậc nhất thế giới trong mắt người nước ngoài. Để đặt được điều đó thì việc “nghĩa vụ hoá” bắt buộc các công ty phải cho nhân viên nghỉ phép có lương là điều cần thiết. Bởi với văn hoá làm việc đặc trưng của người Nhật thì họ rất ít khi xin nghỉ phép có lương vì nhiều lý do.

   Tuy nói là công ty bắt buộc phải cho nhân viên nghỉ từ 5 ngày trở lên, điều đó không có nghĩa tình hình sẽ chỉ cải thiện đến mức 5 ngày nghỉ trong 10 ngày nghỉ. Thật ra số người Nhật muốn nghỉ có lương có thể nhiều hơn thực tế rất nhiều, khi luật mới được áp dụng họ không cần phải tự chính mình mở lời trước từ đó họ sẽ dễ dàng lấy ngày nghỉ hơn và tình trạng lao động quá tải ở Nhật dự đoán sẽ được cải thiện nhiều hơn trong tương lai.

(Theo: Tomoni Vietnam)

Tin tức